دربارۀ کتابِ مَعروفِ مأسوفٌ‌عَلَیه، "اِدوارد سَعید"، حولِ استشراق ـ که به نامِ «شَرق۟‌شناسی» به زبانِ فارسی تَرجمه و نَشر شُده است ـ، از گُفتارِ یکی از رای۟مَندانِ عَرَبی‌زبان که خود سالها هَم در بِلادِ باختری و هَم در سرزمینهایِ عَرَبی مُدَرِّسِ دانِشگاه بوده است، أَعنیٖ: دکتر مُحَمَّد وَقیع‌الله أَحمَد، شنیدَم که سُخَنی بدین مَضمون می‌گُفت که:
"این کتابِ اِدوارد سَعید، طوری به عَرَبی تَرجَمه شُده است که بَدتر از آن نمی‌شَوَد!؛ و خواندَنِ متنِ انگلیسیِ آن که زبانِ شیرینی هَم دارَد، برایِ عَربی‌زبانِ فاضِل آسان‌تر است تا خواندَنِ متنِ عَرَبیِ آن!".
از بَدبیاریِ این کتابِ تأثیرگُذار، یا دُرُست‌تَر بگویَم: از بَدبیاریِ خوانَندگانِ این کتاب که از داشتنِ تَرجَمۀ مَقروء و مَفهومِ آن مَحرومند، درشگفت شُدَم؛ چه، یک تَرجَمۀ فارسیِ مُتَداوَلِ آن نیز که مَن بَنده می‌شناسَم و قَدری بَررَسیده‌ام ـ چُنان‌که دانَم و دانید! و از "گُواهیِ" ناقِدان در این باره بی‌نیازید! ـ مانَندِ شُمارِ دیگَری از تَرجَمه‌هایِ مُتَرجِمِ پُرکارش ـ که بَعضًا نَقد هَم شُده است (ولی چَندان سودی نَبَخشیده!) ـ، تَرجَمۀ خوب و مَقبولی نیست ¹ گویا این کتاب، تَرجَمۀ مُتأَخِّرتَری نیز دارَد که اِنتِشاراتِ أَمیرکبیر چاپ کرده و به اندازۀ "آن تَرجَمۀ دیگر" مُتَداوَل نیست. مَن۟‌بَنده این تَرجَمۀ چاپِ أَمیرکبیر را ندیده و بَرنَرَسیده‌ام. ای کاش تَرجَمۀ مَقبولی باشَد! .
وانگَهی، موضوعِ کتاب، از موضوعاتی است که بجِد به ما مَربوط است.
اگر حافظه‌ام خَطا نکُنَد، سالها پیش دکتر رِضا داوَریِ اَردَکانی در مَکتوبی دربابِ هَمین کتابِ اِدوارد سَعید، به این‌که مَعَ‌الأَسَف گاه ما به چیزهائی که بجِد به ما مَربوط است، از جُمله هَمین کتاب، سَخت بی‌اِعتِنائیم، إِشارَتی تَنَبُّه‌اَنگیز کرده است.