شیخِ شکرگفتارِ شیراز ، سَعدیِ بی هَنباز ، در غزلی دلنواز می فرماید :
تا مگر یک نَفَسم بویِ تو آرَد دَمِ صُبح همه شب منتظرِ مرغِ سحرخوان بودم
شادروان استاد پرویزِ اتابکی در تبیین « مرغِ سحرخوان » نوشته است : « خروس ، که نویدِ صبح می دهد »( برگزیده و شرحِ آثارِ سَعدی ، چ: 1 ، ص 174 ).
این تبیین خطاست ، و« مرغ سحرخوان » ، خُروس نیست ؛ بلکه چُنان که بعضِ دیگر شرّاح ( سنج: غزلیّات سعدی ، چ برگ نیسی ، ویراستِ دوم ، 2/ 865 ؛ و: شرح غزل هایِ سعدی ، برزگر خالقی و عقدایی ، چ: 1 ، 1/ 814 ؛ و: شرحِ غزلیّاتِ سعدی ، نیازکار ، چ : 1 ، ص 908 ) بدُرُستی یادآور شده اند ، مقصود از " مرغِ سحرخوان " ، " بُلبُل " است .
خواجویِ کرمانی فرموده است :
دوش خواجو چو حریفان همه در خواب شدند نشد از زمزمۀ مرغِ سحرخوان در خواب
و:
صبحدم چون گل به شکرخنده بگشاید دهن از خروش و نالۀ مرغِ سحرخوان چاره نیست
و:
مرغِ سحرخوانِ دل نعره برآرد زشوق چون به مشامش رسد بویِ گلستانِ عشق
اینها همه أوصاف و أحوالِ آشنایِ بُلبُل است در أدبِ مَدرَسی .
وانگهی ، سعدی خود در غزلی فرموده است :
...غنچه دیدم که از نسیم صبا همچو من دست در گریبان داشت که نه تنها منم ربودۀ عشق هر گلی بلبلی سحرخوان داشت
(غزلهای سعدی ، ویراستۀ یوسُفی ، چ :۱ ، ص ۷۷).
شادروان استاد پرویزِ اتابکی در تبیین « مرغِ سحرخوان » نوشته است : « خروس ، که نویدِ صبح می دهد »( برگزیده و شرحِ آثارِ سَعدی ، چ: 1 ، ص 174 ).
این تبیین خطاست ، و« مرغ سحرخوان » ، خُروس نیست ؛ بلکه چُنان که بعضِ دیگر شرّاح ( سنج: غزلیّات سعدی ، چ برگ نیسی ، ویراستِ دوم ، 2/ 865 ؛ و: شرح غزل هایِ سعدی ، برزگر خالقی و عقدایی ، چ: 1 ، 1/ 814 ؛ و: شرحِ غزلیّاتِ سعدی ، نیازکار ، چ : 1 ، ص 908 ) بدُرُستی یادآور شده اند ، مقصود از " مرغِ سحرخوان " ، " بُلبُل " است .
خواجویِ کرمانی فرموده است :
و:
و:
اینها همه أوصاف و أحوالِ آشنایِ بُلبُل است در أدبِ مَدرَسی .
وانگهی ، سعدی خود در غزلی فرموده است :
(غزلهای سعدی ، ویراستۀ یوسُفی ، چ :۱ ، ص ۷۷).
دوشنبه ۱۴ مهر ۱۳۹۳ ساعت ۱:۱۱
