این حِکمَتِ منظومِ گُلستانِ بی خَزانِ شيخِ أَجَل ، سَعدیِ شيرازی ، زَبانزَد است که می فرماید:
اندرون از طعام خالی دار
تا درو نورِ معرفـت بینی
تهی از حکمتی به علّتِ آن
که پُری از طعام تا بینی
( گُلستان ، چ یوسُفی ، ص 95 ).
سَعدی پِژوهان در تَنقیبِ ریشه هایِ مُحتَمَلِ این حکمتِ شیخِ شیراز به پاره ای از مأثورات و أَقوال گواهی جُسته اند که درآنها از " نور " و "حکمت " و " نورِ حکمت " و... ، در پیوند با " جوع " و "تقلیلِ طعام" ، سخن رفته است ( نگر: گلستان ، چ یوسُفی ، ص 346 ) .
بر یافته هایِ ایشان می توان موردی ـ وای بسا : مواردی ـ را افزود که به تصریح از تعبیرِ " نورِ معرفت " سخن رفته است و زین رو بمراتب به نصِّ عبارتِ سَعدی نزدیک تر است .
عِجالةً:
در رَوضَة الواعِظینِ ابنِ فتّالِ نیشابوری ( ط. خِرسان ، ص 457 ) می خوانیم :
" قال رسولُ اللهِ - صلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَآلِه - : نورُ الحِكمَةِ والمَعرِفَةِ الجُوعُ ، والتّباعُدُ مِنَ اللهِ الشّبعُ ، والقُربَةُ إلَى اللهِ حُبُّ المَساكينِ والدُّنوُّ مِنهُم ، لا تشبعُوا فيُطفئ نُور المَعرِفَةِ مِن قُلوبِكُم ".
سه شنبه ۸ مهر ۱۳۹۳ ساعت ۱۵:۰۳