دوستِ تاریخ۟ پِژوهِ مَرَندی مَن، آقایِ أَسَداللهِ أَحمَدی ـ زِیدَ عِزُّهُ ال۟عالِی ـ، که تُرکیٖ دان است و برخِلافِ این فَقیرِ سَراپاتَقصیر، إِمکانِ اِستفاده از مُقدّمه هایِ تُرکیِ مَطبوعاتِ فارسیِ تُرکیه را دارَد (هَنیئًا لَه)، أَخیرًا، به خواهِشِ این دُعاگو، به مقدّمۀ طابِعِ مُسامَرَة الأَخبارِ آقسرایی نَظَری افگَن۟ده، و البتّه ـ آنسان که شیوۀ طالِبانِ راستینِ عِلم است و مُقتَضایِ نَهمَتِ ایشان در طَلَب ـ دامنۀ تأمُّل را در بابِ این کتابِ اَرزَنده فَراخ گردانیده و گُستَرانیده است؛ و اُمیدوارَم بَرَکَتِ این ژَرفنگَری ها، در قالِبِ مَقالاتی به خواستاران چُنین مَعلومات برَسَد. باری، فاضِلِ مَزبور در مَکتوبی که در ضِمنِ هَمین تَأمُّلات به مَن إِرسال فَرموده، مُتَذَکّرِ یکی دو نکتۀ "ریز" وَلی "مُهِم" شُده است که با نَقلِ پاره ای از یادداشتِ او، فائِدَتش را عام می گردانیم؛ و هٰذِهِ هیَ:
"... مسامرة الاخبار و مسایرة الاخیارِ محمود بن محمّد آق سرایی، از منابع ارزشمند تاریخ سلاجقه روم، در سال 1943 میلادی با تصحیح و مقدّمۀ مفیدی از پِژوهشگر فقید ترک، عثمان توران، در آنکارا انتشار یافت. این کتاب با حذف دو فصلِ آغازین از آن، در سال 1362 هجریِ شمسی توسّط انتشارات اساطیر در تهران به صورت افست چاپ شد ... متأسّفانه در این انتخاب فصول، بخش ارزشمندی از کتاب ... نادیده گرفته شده است. چند سال پیش یکی از دانش آموختگان رِشتۀ تاریخ اقدام به ترجمۀ مقدّمۀ مصحّح کرده و با وجود اظهار تأسّف از حذف مقدّمۀ مصحّح در چاپ ایرانی اثر،از یادکردِ محذوفات اصلی یعنی فصول ارزشمندی از کتاب مذکور، غفلت ورزیده است.
این مترجم محترم همچنین در بَرگَردانِ شُهرَتِ قاضی احمدِ نکیدی مؤلّف کتاب سودمندِ «الولد الشفیق و الحافد الخلیق» که نام وی در ردیف کسانی آمده است که از مسامرة الاخبار یاد کرده اند، دچار سهو شده و نامِ او را «قاضی احمدِ نقده ای» ترجمه کرده است.
نکیده، نیده، بَی شَهَر یا بیگ شهر، همان نیغده یِ امروزی از شهرهای آناطولی مرکزی است که هم در تاریخِ ابن بی بی و هم در مسامرة الاخبار بارها در ذکر حوادثی از این قلعه و شهر یاد شده است. قاضی احمد نکیدی (ختنی) مؤلِّف کتاب ارزشمندِ «الولد الشفیق و الحافد الخلیق» ـ که در سالهای پایانی دولت سلاجقۀ آناتولی، یعنی در سال 733 ق نوشته شده است ـ، از احفاد قاضی ختنی است. نام این قاضی ختنی در مطاوی کتاب ارزشمند «بزم و رزمِ» عزیز بن اردشیر استرآبادی، در ذکر اجداد قاضی برهان الدّین سیواسی آمده است. کتاب الولد الشفیق، به واقع کشکولی از مطالب متنوّع به عربی و فارسی است. این کتاب اثر تألیفی مستقلی به زبان فارسی نیست؛ بلکه مؤلِّف با ترجمه مطالبی از کتب عربی به آن سیمای دائرةالمعارفی داده است ... وجود مطالبی در خصوص فلسفه تاریخ و علم تاریخ و همچنین ترجمۀ آثاری از متون عربی،بر ارزشهای آن می افزاید.
مترجم محترم مقدمۀ «مسامرة الاخبار و مسایرة الاخیار» به این نکته توجّه نکرده است که نام «نقده» تنها از سال 1346 شمسی به جای سُلدوز برای نامیدن این شهر استفاده شده و «نقده» در فهرست اعلام تاریخی نیست." (انتَهیٰ).